Sadece yetişkinlerde görülen bir hastalık olarak bilinen depresyon, çocukluk çağının her döneminde görülebilir. Belirtileri yetişkin depresyonundan farklıdır. Gelişim dönemlerine göre hastalığın belirtileri değişir. Bu nedenle aşağıda sayılan bütün belirtilerin bir çocuk da bulunması gerekmez. Örneğin, ilkokul çağında huzursuzluk, çabuk sinirlenme, aşırı hareketlilik, uyku ve iştah sorunları daha ön plandayken, ergenlerde okul başarısızlıkları, davranış bozuklukları, içe kapanma, isteksizlik daha ön plandadır.
Çocuklarda Depresyon Belirtileri
1. Depresif Duygu Durumu: Çocuk kendini üzgün, neşesiz hisseder. Çocuk bu durumunu kendisi ifade edemeyebilir. Çocuğun davranışlarından anlaşılır. Mesela eskisi gibi neşeli değildir, mutsuz bir yüz ifadesi vardır. 2. İlgi ve Zevk Almada Azalma: Çocuk eskiden zevk alarak yaptığı şeylere karşı isteksizdir. Örneğin, eskiden severek oynadığı bir oyuncağını artık oynamak istemez ya da önceden hoşlanarak izlediği çizgi filme karşı ilgisi azalır. 3. Sinirlilik: Çocukta öfkelenme, huzursuz olma durumu. Önceden sakin olan çocuk çabuk sinirlenen, tepki gösteren çocuk haline gelmiştir. Engellenmeye kaşı tahammülü azalmıştır. Her şeye ‘hayır’ der ve karşı gelir. 4. Uyku Sorunları : Bazı çocuklar çok uyurlar bazıları da bir türlü uyuyamazlar, gece sık sık ya da sabah çok erken kalkarlar ve mutsuz olurlar. 5. Davranış, Düşünce ve Hareketlerde Yavaşlama: Eskiye oranla çocuğun hareketleri yavaşlamıştır. Alçak sesle ve yavaş konuşur. Konuşmak istemezler. Karar vermekte zorlanırlar. Bir işe başlamakta ve sürdürmekte zorluk yaşarlar. 6. Huzursuzluk: Çocuk huzursuzdur, sürekli hareket halindedir, yerinde duramaz. Tırnak yeme, sallanma, elindeki bir şeylerle oynama davranışları gözlemlenebilir. 7. Yorgunluk ve Enerji Azlığı: Depresif çocuklar kendilerini yorgun, halsiz hissederler. Oyunlara katılmak, dışarıya çıkmak istemezler. 8. Konsantrasyon Güçlüğü: Okulda dersleri takip edemez, dersle ilgilenmez, çabuk sıkılır, düşüncelerini toparlayamadığı için kendisini ifade edemez. Bütün bunlar çocuğun okul başarısını olumsuz yönde etkiler. Okul başarısızlığı da çocuğun okula karşı olan ilgisini azaltır. 9. İştah Sorunları: Bazı çocukların iştahı artar doymak bilmezler, bazı çocukların ise iştahlarında azalma olur, yemek istemezler. 10. Değersizlik ve Suçluluk Duyguları: Kendilerine olan güveni azalır. ‘Ben beceremem, yapamam’ gibi söylemleri olur. Kendilerini beğenmezler. Birçok olayda kendilerini suçlarlar. Örneğin, annesinin hasta olmasından kendisini suçlayabilir. 11. Bedensel Yakınmalar: Bu çocuklarda baş ağrısı, eklem ve kas ağrısı, kusma gibi bedensel belirtiler ortaya çıkabilir. 12. Ölüm Düşüncesi: Depresif olan çocuk hayatı değersiz ve katlanılmaz olarak bulur. Bu nedenle ölmek isteyebilir. Hatta ergenlerde intihar girişimi olabilir.
Depresyonun Nedenleri
1. Stresör faktörler: Çocuğun hayatında stresör faktörler var ise bu depresyona yol açabilir. Örneğin, anneden ayrılma, kardeş doğumu, sevdiği birisinin ölümü gibi.
2. Yatkınlık: Çocuk, depresyon duygu durumuna yatkındır. Hiçbir stresör olmadan ortaya çıkar. Depresyona yatkınlığın biyolojik bir alt yapısı vardır. Kırılgan yapılar örnek gösterilebilir. Kırılgan yapıların stresör etkiye ihtiyacı yoktur.
Depresyonun Tedavisi
1. Nedene bağlı depresyon tedavisi: Stres yaratan durumun değiştirilmesi ya da stres veren durumla baş etmenin öğretilmesi gerekiyor. Örneğin; kaotik ev ortamı, her türlü taciz, kayıp vb. ( Eğer stres yaratan durum değiştirilmezse, depresyon tedavisinden hiçbir sonuç alınamaz. ) . 2. Yatkınlığa bağlı depresyon: Biyolojik temelli bir depresyondur. İlaç tedavisine direkt başlamak gerekir. Tedavide ilaç tedavisi ile birlikte terapi de önemli rol oynar.