Öğrenme Bozukluluğu - Özel Öğrenme Güçlüğü

Öğrenme bozukluğu herhangi bir nörolojik ve fiziksel hastalık ya da zeka geriliği ve otizm gibi gelişimsel bozukluklar olmaksızın, okuma, yazma, aritmetik gibi akademik becerilerde yetersizlik olarak kendini gösteren bir bozukluk türüdür. Nedenleri ile ilgili kesin bilgimiz olmasa da iki neden üzerinde durulmaktadır. Birincisi genetik yatkınlığın varlığı, ikincisi ise beynin bazı merkezlerinde olan işlevsel bozukluktur.

Zeka geriliği ile karıştırılır. Zeka geriliği ile öğrenme bozukluğu arasındaki farkları şöyle sıralayabiliriz:

  1. Zeka geriliğinde zeka işlevlerinin tüm alanlarında yetersizlik söz konusu iken, Öğrenme bozukluğunda özel bir alanda yetersizlik vardır.
  2. Zeka geriliğinin tedavisi mümkün değilken öğrenme bozukluklarında tedavi sonucunda ilerleme kaydedilmektedir.

Öğrenme beynin bir işlevidir. İlk olarak bilginin duyu organları tarafından beyne iletilmesi ve beynin bilgiyi almasıdır. Daha sonra gelen bilgilerin birleştirilmesi, hafızada tutulması ve son aşamada da konuşma, okuma, yazma gibi becerilerle dışarı aktarılması gerekmektedir. Öğrenme güçlüğü olan çocuklarda bilginin kazanılması ve kullanılmasını sağlayan aşamalarda problemlerin varlığı kabul edilmektedir.

3 TİP ÖĞRENME BOZUKLUĞU VARDIR:

  • Okuma bozukluğu
  • Yazma bozukluğu
  • Aritmetik beceri bozukluğu

Okuma Bozukluğu: Okuma bozukluğuna ‘ disleksi’ denir. Okumada belirgin hatalar vardır. Bunlar şunlardır:

  • Harfleri ve sayıları yanlış okuma ve birbirine karıştırma ( örneğin, b-d, m-n, 6-9 gibi)
  • Okurken harf atlama, bazı harfleri okumama
  • Bazı harfleri atlama ve eksik okuma
  • Kelime içinde harflerin yerlerini değiştirme
  • Kelimeyi yanlış okuma ve bir elime yerine başka bir kelime okuma
  • Okurken sık sık yerini kaybetme
  • Okurken sık sık durma
  • Yavaş okuma
  • Okumaya cümlenin sonundan başlama

Okuma bozukluğu olan çocuklar yukarıda belirttiğimiz hataların hepsini ya da bazılarını yaptıkları için okuduklarını anlama ve dolayısı ile anlatma zorluğu yaşarlar. Eğer çocuğun zeka düzeyi iyi ise okulun birkaç yılı sorun yaşanmayabilir, konular ve metinler zorlaştıkça problemler ortaya çıkmaya başlar. Okuma zorluğu olan çocuklar genelde okumayı sevmezler. Bütün ısrarlara rağmen okuma içeren ödevleri yapmayı reddederler. Sınıfta, okumada yaşıtlarından geri oldukları için yetersizlik ve utanç duyguları yaşarlar.

Yazma Bozukluğu: Yazma bozukluğu, yazı yazarken belirgin harf atlama, gramer ve noktalama hataları olarak kendini gösterir. Genellikle okuma bozukluğu ile birlikte görülür. Yazma bozukluğunda görülebilecek yazım hataları:

  • Harf hataları yapma, birbirine benzeyen b-d,m-n,c-ç,s-ş gibi harfleri karıştırma, birinin yerine diğerini yazma
  • Noktalı ve noktasız harfleri birbirine karıştırma ( o-ö,u-ü,ı-i)
  • Heceleme hataları ve bir kelimeyi bölerek yazma
  • Noktalama işaretlerini kullanmama
  • Sayfa düzenini yapamama, paragraf oluşturamama
  • Çok karışık kötü yazma, kelimeleri birbirinden ayırmadan bitişik yazma
  • Bakarak yazma ve kopyalama yeteneklerinin kötü olması.

Matematik becerileri bozukluğu: Bu çocukların, yaşından ve zekasından çok daha aşağı matematik becerilerinin bulunması dikkati çeker. Türkçe ve sosyal becerileri ile kıyaslandığında matematik başarılarının oldukça kötü olduğu dikkati çeker. Bu çocuklar matematik kavram ve işlemlerin kullanıldığı diğer sayısal derslerde de zorluk çekerler. Zekası iyi olan çocuklar 4.-5. sınıfta karmaşık problemlerin öğrenilmeye başlamasıyla sorun yaşamaya başlarlar.

Matematik bozuklu olan çocukların zorlandıkları alanlar:

  • Matematik terim, sembol ve işaretleri kavrama güçlüğü
  • Sayı saymayı öğrenmede güçlük
  • Dört işlemi kavramada güçlük
  • Geometrik şekil ve sembolleri anlamada güçlük
  • Problem çözme güçlüğü

Bütün öğrenme bozuklukları için anne-babalara şunları söyleyebiliriz; Öğrenme zorluğu olan çocuklar eğer eleştiriye maruz kalırsa çocukların öz güvenlerinde ciddi harslar oluşur. Zaten bu çocukların zekaları ile ilgili bir problem olmadıkları için öğrenememeleri ile ilgili olarak farkındalıkları vardır ve neden öğrenemedikleri ile ilgili olarak sürekli kafaları meşguldür. Çocuklarınızı eleştirmek ve tembellik ile suçlamak yerine sorunu çözme odaklı davranıp mutlaka bir uzmana başvurun. Aksi takdirde öğrenme bozukluğuna ek olarak ruhsal problemlerde eklenerek sorun daha karmaşık bir hal alacaktır.